အမွတ္တမဲ့ # ၂

ေရခ်ိဳးကန္ထဲမွာ ေရခ်ိဳးရင္း အာခီမိဒိ ေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ မဟာ ေတြ႕ရွိခ်က္ ဆုိတာ ဘာမ်ားပါလိမ့္ ။


အာခီမိဒိ ကို ဘီစီ ၂၈၇ မွာ ဖြားျမင္ခဲ့ပါတယ္ ။ သူက သခ်ာၤနဲ႕သိပံပညာရွင္တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္ ။ အာခီမိဒိနိယာမလုိ႕ ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ သူ႕ရဲ႕ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြေၾကာင့္ သူ႕ကုိ ေမ့မရႏုိင္ဘဲ သတိတရျဖစ္ေနၾကတာပါ ။ အေလးခ်ိန္ရွိတဲ့ အရာဝတၳဳေတြကုိ အရည္ထဲႏွစ္လုိက္တဲ့အခါမွာ ေလ်ာ့သြားတဲ့ အေလးခ်ိန္က အဲ့ဒီအရာဝတၳဳေတြကေန ဖယ္ထုတ္လုိက္တဲ့ အရည္ရဲ႕ အေလးခ်ိန္နဲ႕ တူပါတယ္ ။
အာခီမိဒိက ေရကန္ထဲမွာ ေရခ်ိဳးေနတုန္း ဒီလုိစတင္ေတြးဆ သိရွိလိုက္တာပါ ။ အဲလုိ သိလုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူက အလြန္ကုိ စိတ္လႈပ္ရွားသြားခဲ့ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ေရခ်ိဳးကန္ထဲမွာ ဝတ္လစ္စလစ္ေရခ်ိဳးေနတဲ့ ပညာရွင္ႀကီး အာခီမိဒိက လမ္းေပၚမွာ ေျပးထြက္ၿပီးေတာ့ … ငါသိၿပီေဟ့ ၊ ငါေတြ႕ၿပီေဟ့ … ဆုိၿပီး ဟစ္ေၾကြးေနခဲ့တယ္ဆုိလားပဲ ။





ဒုိင္းနမုိက္ ယမ္းဘီလူးကုိ တီထြင္ၿပီး သူ႕ပုိက္ဆံေတြကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ သံုးဖို႕ထားခဲ့တာ ဘယ္သူလဲ ။


ဆီြဒင္ဓာတုေဗဒပညာရွင္ အဲလ္ဖရက္ႏုိဘယ္က ၁၈၆၇ ခုႏွစ္တုန္းက ယမ္းဘီလူးကုိ တီထြင္ခဲ့ပါတယ္ ။ ၁၈၇၅ ခုႏွစ္မွာ ဂ်ဲလင္ႏုိက္ ကုိ တီထြင္ခဲ့ပါတယ္ ။
သူ႕ရဲ႕ အေစာပုိင္းကာလတုန္းက ဓာတ္ခြဲခန္းမွာ စမ္းသပ္ေနတုန္း ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္လုိ႕ သူ႕ညီငယ္တစ္ဦးနဲ႕ အလုပ္သမားေလးဦး ေသဆုံးခဲ့ၾကပါတယ္။ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြမွာသံုးဖုိ႕ ေဖာက္ခြဲေရး ပစၥည္းကုိတီထြင္ ေရာင္းခ်ၿပီးေတာ့ သူက ဧရာမေငြေတြ အေျမာက္အျမားရေအာင္ ဖန္တီးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္ ။ ႏုိဘယ္ဆုလုိ႕ ေခၚတဲ့ ဆုကုိ ႏွစ္စဥ္ဆုခ်ၿပီး ေငြေတြ အေျမာက္အမ်ားပါ ဆုခ်ႏုိင္ေအာင္ သူ႕ကုိယ္ပုိင္ ေငြေတြကုိ ခ်န္ရစ္ထားခဲ့ပါတယ္ ။ ႏုိဘယ္ဆုအေနနဲ႕ ရူပေဗဒ ၊ ဓာတုေဗဒ ၊ စီးပြားေရး ၊ လူမႈေရး ၊ ေဆးပညာ ၊ စာေပ နဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္ေရးေတြမွာ ထြန္းေတာက္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္သူေတြ အတြက္ ႏွစ္စဥ္ ခ်ီးျမွင့္ေပးပါတယ္ ။





ေခ်ာကလက္ဆုိတာ ဘယ္နယ္ကလာတာလဲ ။


ေခ်ာကလက္လုပ္တဲ့ အဓိကကုန္ၾကမ္းက ကုိကုိးပင္ကသီးတဲ့ ကုိကုိးေစ့ေလးေတြ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ကုိကုိးသီးက ဖရဲသီး အေသးစားေလးေတြလုိပါပဲ ။ အသီးတစ္ခုမွာ အေစ့ ၄၀ ပတ္ဝန္းက်င္ ပါရွိပါတယ္ ။ သူတုိ႕ကုိ အေျခာက္လွန္း ၊ မီးကင္ၿပီးေတာ့ အမႈန္႕ျဖစ္ေအာင္ ေထာင္းေပးရပါတယ္ ။ The Aztecs အဲဇက္ထဲခ္စ္ လူမ်ိဳးေတြက အရသာမရွိတဲ့ မခ်ိဳတဲ့ ေခ်ာကလက္အရည္ေတြကုိ ေသာက္ၾကပါတယ္ ။ ဝိုင္နဲ႕ ေမႊးျမတဲ့ ငရုတ္ေကာင္းခ်ိဳေတြကုိ ေရာစပ္ၿပီးေတာ့ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ေသာက္ၾကၿပီး ၁၉ ရာစု အလယ္ေလာက္ေရာက္ေတာ့ ကုိကုိးမႈန္႕ ၊ ကုိကုိးေထာပတ္ ၊ သၾကားနဲ႕ ႏြားႏုိ႕ေတြကုိ ေရာစပ္ၿပီး ဥေရာပတုိက္မွာ ေခ်ာကလက္ေတာင့္ေတြ ထုတ္လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္ ။





ဧဝရတ္ေတာင္ေပၚကုိ ဘယ္သူေတြ စတက္ခဲ့သလဲ ။


ကမာၻေပၚမွာပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ထက္ အျမင့္ဆုံးေတာင္ဟာ ဧဝရတ္ေတာင္ျဖစ္ပါတယ္ ။ ဟိမဝႏၱာေတာင္တန္းရဲ႕ ေတာင္ထြဋ္ျဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီေတာင္က ၈၈၄၉ မီတာ ( ၂၉၀၃၀ ) ေပျမင့္ပါတယ္ ။ ေတာင္ထိပ္မွာရွိတဲ့ ေရခဲေတြ အရည္ေပ်ာ္တာ ခဲတာေပၚ မူတည္ၿပီး အတုိင္းအတာအနည္းငယ္ေတာ့ ကြားျခားမွာပါ ။ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္မွာ ဆာအက္ဒမန္ ဟီလာရီ ၊ ရွာပါ နဲ႕ တဲဆင္းေနာ္ေဂး တုိ႕က ပထမဆံုး အဲဒီေတာင္ေပၚကုိ တက္ေရာက္ခဲ့သူေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္ ။ သူတုိ႕က ေတာင္ေပၚမွာ ၿဗိတိန္ ၊ နီေပါ ၊ အိႏၵိယနဲ႕ ကုလသမဂၢ အလံေတြကုိ စုိက္ထူထားခဲ့ၾကပါတယ္ ။

No comments: